Bij aannemingsovereenkomsten is het gebruikelijk om een termijn overeen te komen binnen welke het werk opgeleverd dient te worden. Deze termijn wordt doorgaans uitgedrukt in ‘werkbare werkdagen’. Bij overschrijding van het aantal overeengekomen werkbare werkdagen geldt meestal per kalenderdag een korting op de verschuldigde aannemingssom. Aangezien vertragingen vaak voorkomen bij bouwprojecten kan een goed begrip van deze kortingsregeling van pas komen; zowel voor de opdrachtgever als voor de aannemer!
Paragraaf 42 UAV 2012
De Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en van technische installatiewerken (UAV 2012) is een veel gebruikte regeling om de verhouding tussen opdrachtgever en aannemer vorm te geven. In paragraaf 42 van de UAV 2012 is de kortingsregeling neergelegd. Hierin is bepaald dat bij overschrijding van het aantal werkbare werkdagen een korting kan worden vastgelegd in de aannemingsovereenkomst. Als geen kortingsbedrag wordt vastgelegd, is een korting van € 60,– per (kalender)dag van toepassing.
‘Werkbare werkdagen’
Het begrip werkbare werkdagen is op te splitsen in twee onderdelen; ‘werkbaar’ en ‘werkdagen’.
Wat wordt in de UAV 2012 onder werkdagen verstaan? Aangenomen wordt dat werkdagen alle kalenderdagen betreffen behalve weekenden, officiële feestdagen, vrije dagen die krachtens de cao zijn voorgeschreven en vakantiedagen (paragraaf 1 lid 1 UAV 2012).
Wanneer duidelijk is wat verstaan wordt onder werkdagen, komt de vraag in beeld wanneer deze werkdagen als werkbaar te beschouwen zijn. Ervan uitgaande dat een werkdag uit acht uren bestaat – en een halve werkdag uit vier uren – wordt een werkdag als onwerkbaar beschouwd wanneer vier – respectievelijk twee – uren door het grootste deel van de werknemers of machines niet kan worden gewerkt door omstandigheden buiten de aansprakelijkheid van de aannemer (paragraaf 8 lid 2 UAV 2012). Hierbij moet onder andere worden gedacht aan weersomstandigheden (neerslag, wind en vorst).
Weersomstandigheden
Een uitzondering ten aanzien van de norm van vijf of twee uren is mogelijk wanneer niet exact dit minimum aantal uren neerslag, wind of vorst aan de orde is, maar sprake is van een na-ijleffect van eerdere onwerkbare dagen. Wanneer zo’n na-ijleffect zich voordoet, kan het dus zijn dat op een bepaalde dag minder uren onwerkbaar zijn, maar de dag toch als onwerkbaar moet worden beschouwd.
Verder is in de jurisprudentie van de Raad van Arbitrage voor de Bouw bepaald dat, indien een gebouw (of een gedeelte van het gebouw) water- en winddicht is, in beginsel geen sprake kan zijn van onwerkbare werkdagen als gevolg van het weer. Weer of geen weer: dan kan namelijk in beginsel gewoon gewerkt worden.
Het geniet overigens de voorkeur dat de registratie van de weersomstandigheden op de bouwplaats zelf plaatsvindt in plaats van een niet aan het werk gerelateerde vaststelling in algemene termen als vervat in het KNMI-overzicht. Weersomstandigheden kunnen namelijk zelfs op geringe afstanden verschillen en dit kan dan net het verschil maken tussen een werkbare werkdag en een onwerkbare werkdag. De arbiters van de Raad van Arbitrage voor de Bouw hebben dit bepaald in RvA 4 augustus 2011, nr. 31.870.
Bewijslast
Mocht in een procedure nou discussie ontstaan over de oplevertermijn, wie dient dan wat te stellen en bewijzen? In een uitspraak van de Raad van Arbitrage voor de Bouw heeft de Raad gesteld dat de opdrachtgever dient te stellen en te onderbouwen dat sprake is van een overschrijding van de bouwtijd. Hiervoor is volgens de arbiters voldoende dat wordt aangetoond dat er meer werkbare werkdagen zijn dan de overeengekomen werkbare werkdagen. Het is dan vervolgens aan de aannemer om een beroep te doen op de onwerkbaarheid van bepaalde werkdagen.
Slotsom
Hierboven is de kortingsregeling in de UAV 2012 in een notendop omschreven. Let wel: het is mogelijk om een andere regeling dan de UAV 2012 van toepassing te verklaren en/of om in de overeenkomst van aanneming een geheel andere regeling over tijdig opleveren af te spreken. Zo is het mogelijk dat de termijn op een andere wijze (dan werkbare werkdagen) omschreven is. Sla de aannemingsovereenkomst er dan ook altijd even op na!
Bij vragen kunt u contact opnemen met Ellis Cuijpers.
