Gisteren, 15 maart, heeft de regering nieuwe maatregelen afgekondigd vanwege de corona-pandemie. Deze maatregelen hebben het doel het virus in te dammen en hebben mede daarom onmiddellijke werking. Deze zullen grote impact hebben op de economie vooral omdat ook de ons omringende landen vergelijkbare beperkingen hebben afgekondigd om het coronavirus te beteugelen. De situatie mag met recht extreem genoemd worden. Maatregelen en gevolgen op deze schaal zijn, voor zover wij weten, nooit vertoond.
We kunnen wel stellen dat vrijwel elke ondernemer in Nederland hier in meer of mindere mate last van gaat ondervinden en grote beslissingen moet nemen of heeft moeten nemen over lopende contracten, maar ook over het aangaan van nieuwe contracten. Enkele voorbeelden:
- Moet ik leverancierscontracten nakomen of kan ik bijvoorbeeld ontbinden?
- Moet ik huur blijven betalen c.q. in rekening blijven brengen?
- Kan ik mij als aannemer beroepen op bouwtijdverlenging?
- Ik ben aan het onderhandelen over een overname of samenwerking. Kan ik mij nog terugtrekken?
- Kan ik mijn koper houden aan een eerder gesloten vastgoeddeal?
- Kan ik mijn verplichtingen tijdelijk opschorten?
- Moet ik als verhuurder maatregelen nemen, zoals sluiting van een pand, indien Covid-19 wordt aangetroffen? Zeker indien sprake is van meerdere huurders (multi-tenant gebouw)?
Wij zullen u hier op korte termijn meer in detail over informeren.
Voor vandaag is vooral van belang om u te laten weten dat elk geval op zichzelf beoordeeld dient te worden. Een one-size fits all oplossing is er niet, zoveel is wel duidelijk. Maar waar te beginnen?
In beginsel moeten contractuele afspraken gewoon worden nagekomen en dient degene die schade lijdt die schade te nemen. Dit kan anders zijn als het contract zelf hierop een uitzondering maakt door bijvoorbeeld een overmacht artikel (niet ongebruikelijk) of een garantiebepaling. Dus pak uw contract erbij! Als níet kan worden aangesloten bij specifieke artikelen in uw contract, is het goed om te weten dat de wet verschillende oplossingsrichtingen biedt. U kunt daarbij vooral denken aan en werken met art. 6:75 BW (overmacht), dat in voorkomende gevallen maakt dat een niet – nakoming van uw contract niet leidt tot schadeplichtigheid. Ook art. 6:248 BW (redelijkheid en billijkheid) en 6:258 BW (onvoorziene omstandigheden) bieden handvatten en in voorkomende gevallen antwoorden, vooral als het objectief gezien “onaanvaardbaar” is dat u aan het contract wordt gehouden. In dat geval zou het contract gewijzigd of ontbonden kunnen worden. Wel geldt dat vooral artikel 6:258 BW in beginsel terughoudend door rechters moet worden toegepast. De tijdelijkheid van de maatregelen maakt het er overigens niet gemakkelijker op.
In zijn algemeenheid (de vele nuances laten we voor nu achterwege) zijn wij van mening dat de huidige extreme situatie in bepaalde gevallen inderdaad overmacht kan opleveren of als onvoorziene omstandigheid moet kunnen worden aangemerkt. Het is dus de moeite waard om te onderzoeken of u een lopend contract kunt wijzigen of beëindigen of lopende onderhandelingen kunt afbreken.
Voor al uw vragen hebben wij een Corona – HELPDESK opgericht. Belt u ons – geheel vrijblijvend – met de vragen waar u vandaag of de komende weken mee zit. Wij kunnen u dan kort informeren over mogelijke oplossingsrichtingen voor uw situatie.
PHAROS advocaten
+31 (0)35 7110844
