Het aanbestedingsrecht leidt nogal eens tot frustraties. Overheden voelen zich in hun mogelijkheden beperkt om te contracteren met de partij met wie men het liefst zaken zou willen doen. Marktpartijen klagen over te zware geschiktheidseisen, te vergaande juridisering, onvrede over onduidelijke afwijzingen en gebrek aan mogelijkheden om daartegen actie te ondernemen. Overheden en marktpartijen proberen dan ook – soms in eendrachtige samenwerking – aan de verplichting om opdrachten (Europees) aan te besteden te ontkomen. De op handen zijnde nieuwe Aanbestedingswet beoogt een aantal van de genoemde bezwaren weg te nemen.
Eén onderdeel van de nieuwe Aanbestedingswet is op 19 februari 2010 al in werking getreden, de Wet implementatie rechtsbeschermingsrichtlijnen (Wira). Deze nieuwe wet zou in ieder geval een oplossing kunnen bieden voor een deel van de problemen.
De Wira biedt onder meer mogelijkheden om slecht gemotiveerde afwijzigingsbeslissingen aan de rechter voor te leggen. Met motiveringen als: “na weging van de gunningcriteria bent u helaas niet als beste uit de bus gekomen” zullen aanbestedende diensten niet meer weg kunnen komen. De Wira schrijft voor dat na publicatie van een voornemen om een opdracht te gunnen een termijn van 15 dagen in acht moet worden genomen voordat een overeenkomst definitief gesloten mag worden. Deze stand still-termijn gaat zelfs niet eens lopen, zolang inschrijvers niet de relevante redenen voor de gunningbeslissing hebben ontvangen. Zolang die termijn niet is verlopen, mag het overheidslichaam de overeenkomst niet sluiten. Doet men dat wel, dan kan op grond van de Wira vernietiging van de overeenkomst gevorderd worden.
Ook partijen die van mening zijn dat een één-op-één door een overheidslichaam gegunde opdracht eigenlijk aanbesteed had moeten worden, kunnen op grond van de Wira vernietiging van deze opdracht vorderen. Het zal u duidelijk zijn dat vernietiging van een overeenkomst enorme impact kan hebben. Denkt u bijvoorbeeld aan een project dat door een overheidslichaam is gegund aan een aannemer, waarbij halverwege de realisering de rechter een streep zet door de aannemingsovereenkomst die de basis vormde voor de samenwerking.
De Wira is geen papieren tijger. Er zijn – voor zover wij weten – weliswaar nog geen overeenkomsten door de rechter vernietigd wegens strijd met het aanbestedingsrecht; daarvoor is de wet nog te jong. Wel lopen inmiddels diverse procedures waarin op grond van de Wira vernietiging van een overeenkomst gevorderd wordt. PHAROS advocaten is één van de eerste kantoren die bij een zo’n procedure betrokken is. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen!
